Plutino

Kontuz! Ez nahastu termino hau Plutoideekin

Plutinoak Neptunorekiko 3:2 erresonantzian dauden transneptunotar objektuak dira. Honek esan nahi du, gorputz hauek 2 bira egiten dituztela Eguzkiaren inguruan Neptunok hiru egiten dituen aldiro. Horregatik, gorputz hauetako batzuek Neptunoren orbita zeharkatzen badute ere, gasezko erraldoiak ezin ditu grabitazionalki kanporatu.

Plutonek gorputz hauek duten abilezia berdina duenez, mota honetako objektuek ''plutino'' (''pluton txikiak'') izena hartzen dute, ingelesez planeta nanoak duen izenaren ondorioz. Aipatzekoa da, plutino guztiek hildakoen munduko edo infernuko jainko zein izakien izenak jasotzen dituztela.

Plutinoek Kuiper gerrikoko barnealdeko gunea osatzen dute. Gutxi gorabehera, Kuiper gerrikoan ezagutzen ditugun objektuen laurdena plutinoak dira. Ezagutzen diren plutinoen artean tamainarik handiena duena Pluton planeta nanoa da. Pluton eta Karonteren ondoren aurkitu zen lehen plutinoa, (385185) 1993 RO, 1993ko irailaren 16an aurkitu zen.

Plutinoen familia

Jarraian ageri diren objektuek plutinoen familia osatzen dute, esan beharra dago, ez ditugula denak ipini, baizik eta garrantzitsuenak.

Plutino batzuen ezaugarri bereziak

• (32929) 1995 QY₉: Neptunoren orbita gurutzatzen duen arren, ez da inoiz planetara hurbiltzen. Berezitasun hau beste plutino batzuek ere badute;
• (15836) 1995 DA₂: 4:3 orbita-erresonantzian aurki daiteke;
• (47171) 1999 TC₃₆: Pluton eta Karonte bezalakoa da, hau da, objektu bitar bat;
• (28978) Ixion: 1200km-ko diametroa duen plutino hau, hilabete batzuetan zehar ezagutzen zen transneptunotar objekturik handiena izan zen, Pluton eta Karonteren ondoren.

Ikus, gainera

• Cubewanoak
• Transneptunotar objektuak
• Oorten hodeia
• Kuiper gerrikoa
• Twotinoak

Kanpo estekak

• Plutinoak (ingelesez)
• Transneptunotar objektuen (TNO) zerrenda, Minor Planet Centerren eskutik (ingelesez)
• Planeta nano urrunen zerrenda (ingelesez)

• i
• e
• a

Eguzki-sistema

• Eguzkia
  
  • Heliosfera

Planetak Eraztunak Sateliteak	Merkurio Artizarra Lurra ilargi 1 Marte 2 ilargi: Phobos Deimos Jupiter Eraztunak 95 ilargi: Ganimedes Kalisto Io Europa Saturno Eraztunak 146 ilargi: Titan Rea Japeto Dione Tetis Entzelado Mimas Urano Eraztunak 27 ilargi: Titania Oberon Umbriel Ariel Miranda Neptuno Eraztunak 14 ilargi: Triton
Planeta txikiak	Planeta nanoak Zeres Orko ilargi 1: Vanth Pluton 5 ilargi: Karonte, Hidra, Nix, Kerberos, Styx Haumea 2 ilargi: Hiʻiaka, Namaka Quaoar ilargi 1: Weywot Makemake (planeta nanoa) ilargi 1: MK2 Gonggong ilargi 1: Xiangliu Eris ilargi 1: Disnomia Sedna Asteroideak (Eguzki-sistemako gorputz txikiak) Asteroide nabarmenak Vesta Gaspra Ida Apophis Kalliope Pallas Juno Hygiea Taldeak eta familiak Lurretik gertuko objektuak Asteroide gerrikoa Troiarrak Artizarra Lurra Marte Jupiter Urano Neptuno Zentauroak Asteroide aktiboak Asteroideen ilargiak Meteoroideak Neptunoz haraindikoak (Urruneko planeta txikiak) Kuiperren gerrikoa Plutinoak Ixion Cubewanoak 2002 UX25 Varuna Albion 2002 TX300 Huya 2002 AW197 Disko sakabanatua Gǃkúnǁʼhòmdímà 2002 TC302 2004 XR190 Beste batzuk Sednoideak 2012 VP113 Banandutako objektuak Damokloideak Oorten hodeia Hillsen hodeia
Kometak	Zerrenda:Kokmetak Kometa periodikoak Kometa ia-parabolikoak Eguzkitik-gertukoa Handia Iraungia Galdua

Zerrendak

• Objektuak tamainaren arabera
• Aurkikuntzen kronologia
• Asteroideak

Hipotetikoak

• Bederatzigarren planeta
• Vulcanoideak
• Tyche
• Nemesis
• Neptunoz haraindiko planetak
• Lurraren balizko ilargiak

Ikus, gainera: Eguzki-sistemaren sorrera eta garapena eta Eguzki sistemaren ataria