Asîde

Asit yemenin doğru yolu elledir.

Asîde((Arapça:عصيدة) (‘aṣīdah)) Arap mutfağında bulunan bir çeşit yemektir. Ayrıca asude aslı Arapça olup asîde’den bozulmuş, nişasta ile yapılan bir tür helvadır.[1] Asîde için belgelenmiş en eski tariflerden biri, İbn Sayyar al-Warraq'ın Kitab al-Ṭabīḫ (Arapça : كتاب الطبيخ ‎, Yemek Kitabı ) adlı onuncu yüzyıl Arapça yemek kitabında bulunur .

Osmanlı mutfağındaki çeşitleri

Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.[1] Tarifi:Arap yemeği dahi derler. Tarîk-i tabhı: Evvela birkaç baş soğanı rûgan-ı sâde ile bir tencerede âdi kavurup içine iyice havanda döğülmüş kuru bamya ve ufak parelenmiş kırmızı biber, eğer muzırdır denilir ise çokça kara biber koyup bir-iki karıştırdıkta üzerine çokça su ve bir miktar tuz koyup pişirip amade edeler. Badehu diğer bir tencereye tuzluca su koyup kor üstünde kaynamaya başlar iken içine elenmiş dakîk-i hâsdan karıştırarak vazedip koyuldukta kepçe nin tersiyle ezerek hamur kokusu gidince aheste ateşte pişirip indirdikte kaşığı eritilmiş rûgan-ı sâdeye bulayıp büyücek kesip sahana veyahut karavanaya istif edip üzerine hazırlanan bamya mamulünden bolca döküp tenâvül buyrula. Tuhaf taam olur. Bazı mahalde hamuru bütünce koyup ortasını çukurlatıp bamya mamulünü içine doldururlar. Bir de Arap aşçılar taze bamya vaktinde ayıkladıkları bamya tepelerini kurutup onunla tabh ederler.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  • g
  • t
  • d
Melceü’t-Tabbâhîn (Aşçıların Sığınağı)
Fasl-ı Evvel (Çorbalar)
İkinci Fasıl (Kebaplar ve Külbastılar)
Üçüncü Fasıl (Yahniler,Kebaplar,Büryan,Köfteler ve Mücverler)
Dördüncü Fasıl (Tavalar ve Pilakiler)
Beşinci Fasıl (Börekler)
  • Yufka Böreği
  • Puf Böreği
  • Su Böreği
  • Sakız Böreği
  • Süt Böreği
  • Tavuk Böreği
  • Kol Böreği
  • Kapak Böreği
  • Türk Böreği (Alt üst börek)
  • Akıtma Sakız Böreği
  • Sac Böreği Tariki
  • Soğan Böreği
  • Paça Böreği
  • İnce Börek
  • Fincan Böreği
  • Tatar Böreği (Piruhi)
  • Âdi Lokum
  • Nev‘-i dîğer
  • Nev‘-i Âher
  • Yumurtalı Lokum (Hacı Lokumu)
  • Vertika
Altıncı Fasıl (Hamur Tatlıları)
  • Âdi Baklava
  • Kaymak Baklavası
  • Musanna Kaymak Baklavası
  • Kavun Baklavası
  • Pirinç Baklavası
  • Revani
  • Tertîb-i dîğer
  • Kadın Göbeği ( Kadı Boğan)
  • Süngeriye
  • Kurabiye
  • Nev‘-i dîğer
  • Nev‘-i dîğer
  • Âdi Tel Kadayıf
  • Kadife, Kenîfe
  • Saray Tel Kadayıfı
  • Beyaz Kadayıf
  • Kaymaklı Kadayıf
  • Nev‘-i dîğer
  • Âdi Yassı Kadayıf
  • Nev‘-i dîğer
  • Yağsız Kadayıf
  • Yufkalı Kadayıf
  • Nuriye
  • Ekmek Kadayıfı ( Şam Kahki)
  • Fodula Kadayıfı
  • Saray Lokması
  • Gaziler Helvası
  • Sabuniye Helvası
  • Nev‘-i dîğer ( Râhatü’l-hulkûm)
  • Reşidiye Helvası
  • Nev‘-i dîğer
  • Asude Helvası
  • Helvâ-yı Hâkânî
  • Nev‘-i dîğer
  • Pirinç Unu Helvası
  • Lamunya Helvası
  • Gülabiye
  • İshakiye
  • İrmik Helvası ( Gaziler helvası)
  • Hurma
  • Vişne ekmeği
  • Nev‘-i dîğer
  • Yumurta Lokması
  • Cızlama
Yedinci Fasıl (Soğuk Tatlılar)
Sekizinci Fasıl
Dokuzuncu Fasıl (Dolmalar)
Onuncu Fasıl (Pilavlar)
On birinci Fasıl (Hoşaflar)
  • Taze Vişne Hoşafı
  • Kayısı ve Erik Hoşafı
  • Misket Elması ve Akça Armudu Hoşafı
  • Ali Fakih Eriği Hoşafı
  • Böğürtlen Hoşafı
  • Bardaşa Eriği Hoşafı
  • Razakı Üzümü Hoşafı
  • Armut Kurusu Hoşafı
  • Portakal Hoşafı
  • Nar Hoşafı
  • Taflan Yemişi Hoşafı
  • Şam Fıstığı Hoşafı
  • İncir Hoşafı
  • Çekirdeksiz Üzüm Hoşafı
On ikinci Fasıl
  • Ayva Murabba‘ı
  • Nev‘-i dîğer
  • Gülbeşeker Şemsiyesi ( Menekşe)
  • Râhatü’l-hulkûm
  • Badem Kurabiyesi
  • Âdi Sade Şurup
  • Vişne Şurubu
  • Diğer Vişne Şurubu
  • Menekşe Şurubu
  • Menekşe Şerbeti
  • Sikencebin Sirke Şurubu
  • Badem Şurubu
  • Limon Şurubu
  • Çilek Şurubu
  • Demirhindi Şurubu
  • Kaba Koruk Tatlısı
  • Frenk Üzümü Tatlısı
  • Gül Şurubu
  • Gülbeşeker
  • Vişne Tatlısı
  • Yeşil Salata
  • Domates Salatası
  • Karnıbahar Salatası
  • Döğme Hıyar Salatası
  • Çerkez Salatası
  • Hıyar ve Semizotu Taratoru
  • Istakoz Taratoru
  • Sardalya Salatası
  • Istakoz Salatası
  • Kaya Balığı Taratoru
  • Balık Yumurtası Taratoru
  • Uskumru Balığı Taratoru
  • Cacık
  • Rosbi Salatası
  • Bakla Filizi Salatası
  • Teke Salatası
  • Marul Salatası
  • Çiroz Balığı Salatası
  • Frenk Teresi Salatası
  • Patlıcan Turşusu
  • Hindiba Salatası
  • Hıyar Turşusu
  • Âdi Hıyar Turşusu
  • Turşu-yı Mahlût
  • Çağla Turşusu
  • Mayalı Lahana Turşusu
  • Havuç Turşusu
  • Biber Turşusu
  • Urus Turşusu
  • Pancar Turşusu Tariki
  • Kabak Turşusu
  • Diğer Kabak Turşusu
  • Balık Turşusu
  • Üzüm Turşusu
  • Şalgam Turşusu
  • Tertîb-i Hardal
  • Kuyruk yağının sağyağından farkı olmaz derecelerde terbiyesinin tariki
  • Yoğurt Yapmasının Tariki
  • Karadut Peltesi
  • Ekseriyâ hoşaf tanelerinin üzerinde durmasının tariki
  • Bir kâsede üç renk hoşaf yapma
  • Kar bulunup buz bulunmadığı halde buz dondurmanın tariki
  • Bamya Salamurası
  • Badem Harîresi
  • Pelteşîn