Zurab Żwania

Zurab Żwania
ზურაბ ჟვანია
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 grudnia 1963
Tbilisi

Data i miejsce śmierci

3 lutego 2005
Tbilisi

Premier Gruzji
Okres

od 27 listopada 2003
do 3 lutego 2005

Przynależność polityczna

Zjednoczony Ruch Narodowy

Poprzednik

Awtandil Dżorbenadze

Następca

Zurab Nogaideli

Przewodniczący Parlamentu Gruzji
Okres

od 25 listopada 1995
do 1 listopada 2001

Poprzednik

Eduard Szewardnadze

Następca

Nino Burdżanadze

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Zurab Żwania (gruz. ზურაბ ჟვანია; ur. 9 grudnia 1963 w Tbilisi, zm. 3 lutego 2005 tamże) – polityk gruziński, premier Gruzji, przewodniczący gruzińskiego parlamentu.

Życie prywatne

Zurab Żwania urodził się 9 grudnia 1963 roku w Tbilisi, stolicy ówczesnej Gruzińskiej SRR. Pochodził z rodziny mieszanej, ojcem był Gruzinem, matka zaś Żydówką wywodzącą się z Armenii[1]. Żwania studiował biologię na Uniwersytecie Państwowym w Tbilisi, ukończył studia w 1985 roku, po czym rozpoczął pracę na uczelni. W 2003 roku ożenił się z Nino Kadagidze z którą miał trójkę dzieci: Elisabeth, Besariona i Annę[2].

Kariera polityczna

W 1988 roku Zurab Żwania założył gruzińską Partię Zielonych - pierwszą w tej części Europy partię ekologiczną. W pierwszych wyborach parlamentarnych po upadku Związku Radzieckiego w 1992 roku został wybrany na deputowanego. Rok później nawiązał współpracę z ugrupowaniem Eduarda Szewardnadzego Związkiem Obywatelskim, z którego w 1995 roku ponownie został wybrany do parlamentu, gdzie objął stanowisko przewodniczącego. Współpraca pomiędzy Prezydentem Szewardnadzem, a przewodniczącym parlamentu z biegiem czasu stawała się coraz bardziej chłodna. W lipcu 1998 roku Żwania ostrzegła, że korupcja i brak wdrożenia systemowej reformy przez rząd doprowadziły kraj do „krajów otchłani”. Żwania zagroził rezygnacją i przejęciem roli „konstruktywnej opozycji” w parlamencie, chyba że zostaną przyjęte radykalne środki w celu rozpoczęcia reformy[3].

W 2001 roku w ramach protestu przeciwko skandalom korupcyjnym w Związku Obywatelskim Zurab Żwania, wraz z Ministrem Sprawiedliwości Michaiłem Saakaszwilim zrzekli się stanowisk i opuścili dotychczasową partię. W 2002 roku Zurab Żwania założył i przewodniczył nowej partii, zwanej Zjednoczonymi Demokratami i głosił swój start w wyborach prezydenckich w 2005 roku[3].

Rewolucja Róż

W listopadzie 2003 roku Zurab Żwania, wraz z innymi byłymi współpracownikami Eduarda Szewardnaszego, Micheilem Saakaszwilim i Nino Burdżanadze stanęli na czele pokojowych protestów nazwanych „Rewolucją Róż”, mających na celu demokratyzacje państwa po sfałszowanych wyborach parlamentarnych. Micheila Saakaszwilego nazywano ,,sercem” rewolucji; Nino Burdżanadze jej ,,piękną twarzą”, Zuraba Żwanię zaś ,,rozumem”[4]. W lutym 2004 roku zgodnie z wcześniejszymi zapewnieniami Żwania został wybrany na nowo-utworzone stanowisko premiera przez parlament Gruzji.

Śmierć

Zurab Żwania zmarł 3 lutego 2003 roku. Został znaleziony martwy w wynajętym mieszkaniu, wraz z Raulem Usupovem zastępcą gubernatora gruzińskiego regionu Dolna Kartlia. Oficjalnie podaną przyczyną śmierci premiera było zatrucie tlenkiem węgla. Wokół śmierci Zuraba Żwani pojawiło się wiele teorii mówiących że został on pozbawiony życia. Jego rodzina i przeciwnicy polityczni Micheila Saakaszwilego oskarżają urzędującego wtedy prezydenta o zlecenie zabójstwa dzięki czemu ten miał zapewnić sobie korzyści polityczne. Temat śmierci Zuraba Żwani jest elementem trwającego w Gruzji konfliktu politycznego[5].

Przypisy

  1. Jewish Community Mourns Sudden Loss of Georgian Prime Minister, https://web.archive.org/web/20050324005639/http://www.fjc.ru/news/newsArticle.asp?AID=258172, (dostęp: 31.05.2024).
  2. Zurab Zhvania, https://www.gov.ge/index.php?lang_id=ENG&sec_id=29 (dostęp: 31.05.2024).
  3. a b L. Fuller, Georgia: A Look Back At Zurab Zhvania's Career, https://www.rferl.org/a/1057252.html, (dostęp: 31.05.2024).
  4. J. Brodowski, Gruzja po rewolucji róż : obraz przemian polityczno-społecznych w latach 2003-2018, Kraków 2019, s. 70.
  5. 'New Evidence' Comes To Light Concerning Georgian Premier Zhvania's Death, https://www.rferl.org/a/zhvania-death/25141383.html, (dostęp: 31.05.2024).
  • p
  • d
  • e
Demokratyczna
Republika Gruzji
(1918–1921)
Zakaukaska FSRR (1922–1936)
i Gruzińska SRR (1936–1991)
Gruzja (od 1991)


  • ISNI: 0000000114713560
  • VIAF: 43730617
  • LCCN: n2006068641
  • GND: 143423584
  • SNL: Zurab_Zjvania