Widma

Widma
ilustracja
Państwo

 Francja

Miejsce

wzgórze Chalmont w pobliżu Oulchy-le-Château

Projektant

Paul Landowski

Data budowy

1927–1935

Data odsłonięcia

27 lutego 1935

Położenie na mapie Aisne
Mapa konturowa Aisne, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Widma”
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, u góry znajduje się punkt z opisem „Widma”
Położenie na mapie regionu Hauts-de-France
Mapa konturowa regionu Hauts-de-France, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Widma”
Ziemia49°12′51,13″N 3°24′32,72″E/49,214203 3,409089
Multimedia w Wikimedia Commons

Widma – pomnik francuskich ofiar drugiej bitwy nad Marną (1918) wykonany w latach 1927-1935 przez Paula Landowskiego.

Historia pomnika

Landowski osobiście walczył w I wojnie światowej, która była dla niego wstrząsającym doświadczeniem. Już w 1916 nosił się z zamiarem wykonania w przyszłości monumentalnego pomnika upamiętniającego los żołnierzy; zamiar ten opatrzył w swoim dzienniku komentarzem "Ja ich wskrzeszę". Swój projekt przedstawił w 1919 w konkursie państwowym, następnie w 1923 wykonał odlew z gipsu. Dopiero jednak w 1927 ustalone zostało miejsce na realizację projektu, którym zostało wzgórze Chalmont w pobliżu miejscowości Oulchy-le-Château, położone ponad poziomem pól drugiej bitwy nad Marną.

27 lutego 1935 prezydent Francji Albert Lebrun odsłonił monument, który natychmiast został uznany za objęty państwową ochroną pomnik historyczny.

Architektura

Pomnik składa się z dwóch rzeźb: grupy siedmiu żołnierzy-widm oraz figury zwycięskiej Francji. Oddziela je od siebie odległość kilkuset metrów, podzielona na cztery wyraźne odcinki symbolizujące cztery lata wojny.

Żołnierze, przedstawiciele różnych formacji wojskowych, mają zamknięte oczy i poważne twarze, w zamyśle autora zostali ukazani w momencie wstawania z grobów. Jedyną nieuzbrojoną postacią w grupie jest nagi młodzieniec, którego otaczają żołnierze. Symbolizuje on bezbronną w obliczu wojny ludność cywilną. Z kolei Francja została ukazana jako młoda kobieta zasłaniająca się tarczą z napisem Wolność, Równość, Braterstwo. Nie posiada ona żadnej broni zaczepnej, co symbolizuje obronę przez żołnierzy francuskich ogólnoludzkich wartości i niewystępowanie w roli agresora.

Obydwie rzeźby mają wysokość ośmiu metrów, przy czym wizerunki żołnierzy wznoszą się na podwyższeniu w formie schodów.

Bibliografia

  • Opis w serwisie Petit Patrimoine
  • Paul Landowski : "Ces morts, je les releverai" - Les fantômes de la Marne