Mnemosyne (mitologia)

Mnemosyne
Μνημοσύνη
bogini pamięci
Ilustracja
Jacob de Wit: Jowisz i Mnemosyne
Inne imiona

Mnemozyna, Mnemosyna

Występowanie

mitologia grecka

Teren kultu

starożytna Grecja

Rodzina
Ojciec

Uranos

Matka

Gaja

Dzieci

Erato, Euterpe, Kalliope, Klio, Melpomene, Polihymnia, Talia, Terpsychora, i Urania

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Mnemosyne (także Mnemozyna, Mnemosyna, Pamięć; stgr. Μνημοσύνη Mnēmosýnē ‘pamięć’, łac. Moneta) – w mitologii greckiej tytanida, bogini i uosobienie pamięci.

Należała do pierwszego pokolenia tytanów i tytanid[1][2]. Uchodziła za córkę Uranosa i Gai[1][3][4]. Była siostrą tytanów (Hyperiona, Japeta, Kojosa, Kriosa, Kronosa, Okeanosa) i tytanid (Fojbe, Rei, Tei, Temidy, Tetydy) oraz cyklopów niebiańskich (Argesa, Brontesa, Steropesa) i hekatonchejrów (Ajgajona, Gygesa, Kottosa)[4][5]. Z bogiem Zeusem (połączył się z nią w Pierii w ciągu kolejnych dziewięciu nocy) miała córki (Erato, Euterpe, Kalliope, Klio, Melpomene, Polihymnię, Talię, Terpsychorę i Uranię), które były muzami olimpijskimi[3][6][7].

Przed wyrocznią Trofoniosa w Lebadei w Beocji istniało Źródło Pamięci (Mnemosyne)[8].

Imieniem tytanidy nazwano jedną z planetoid – (57) Mnemosyne oraz motyla z rodziny paziowatych – niepylak mnemozyna (Parnassius mnemosyne).

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 441. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  2. Carlos Parada: Titans (First generation, offspring of Uranus and Gaia). maicar.com. [dostęp 2010-04-28]. (ang.).
  3. a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 238. ISBN 83-04-04673-3.
  4. a b Początki świata. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 40–41. ISBN 83-7391-077-8.
  5. PierreP. Grimal PierreP., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, JerzyJ. Łanowski (red.), MariaM. Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 357, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612 .
  6. Bogowie olimpijscy. W: Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 53–54. ISBN 83-210-0677-9.
  7. Wyżyna olimpijska. W: Zygmunt Kubiak, op.cit., s. 145. ISBN 83-7311-077-8.
  8. PierreP. Grimal PierreP., Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, JerzyJ. Łanowski (red.), MariaM. Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 207, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612 .

Bibliografia

  • Aaron J. Atsma: Mnemosyne. theoi.com. [dostęp 2010-04-17].
  • Mnemosyne. mythindex.com. [dostęp 2010-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-15)]. (ang.).
  • Hezjod: Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni; Tarcza. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7255-040-9.
  • Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003, s. 782. ISBN 83-7399-022-4.
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 492. ISBN 83-01-03529-3.
  • Carlos Parada: Mnemosyne. maicar.com. [dostęp 2010-11-18]. (ang.).
  • Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 397: Mnemosyne. ancientlibrary.com. [dostęp 2011-01-13]. (ang.).
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Mnemosyne. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-04-30]. (ang.).
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Mnemosyne. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-04-30]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
Pierwsze pokolenie
Drugie pokolenie
  • Asteria
  • Astrajos
  • Atlas
  • Eos
  • Epimeteusz
  • Helios
  • Leto
  • Menojtios
  • Pallas
  • Perses
  • Prometeusz
  • Selene
  • PWN: 3942374
  • Britannica: topic/Mnemosyne
  • БРЭ: 2220211
  • SNL: Mnemosyne
  • Catalana: 0042988
  • DSDE: Mnemosyne