Konflikty zbrojne w historii Litwy
Lista konfliktów zbrojnych w dziejach Litwy w układzie chronologicznym i podziale na okresy.
Legenda:
zwycięstwo Litwy
klęska Litwy
inny wynik – konflikt nierozstrzygnięty, wynik nieustalony z różnych względów
konflikt trwający
Wielkie Księstwo Litewskie
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Czas | Konflikt | I strona | II strona | Rezultat |
---|---|---|---|---|
1571 | atak floty duńskiej na polską | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1572 | wyprawa Mikołaja Mieleckiego na Mołdawię | ![]() | Turcja![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1575 | najazd tatarski na Ruś Czerwoną i Podole | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1575 | rosyjska inwazja na Inflanty | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1576–1577
| wojna Rzeczypospolitej z Gdańskiem | ![]() | Gdańsk | zwycięstwo Rzeczypospolitej[1] |
1577 | najazd tatarski na Podole, Ruś Czerwoną i Wołyń | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1577–1582
| I wojna polsko-rosyjska
| ![]() | ![]() | rozejm w Jamie Zapolskim |
1578 | najazd tatarski na Podole, Ruś Czerwoną i Wołyń | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1587–1588
| wyprawa Maksymiliana Habsburga po koronę polską
| ![]() | ![]() | klęska Habsburga |
1589 | najazd tatarski na ziemie polskie
| ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1591–1593
| powstanie Kosińskiego
| ![]() | Kozacy | stłumienie powstania |
1594–1596
| powstanie Nalewajki
| ![]() | Kozacy | stłumienie powstania |
1595 | wyprawa Jana Zamoyskiego na Mołdawię
| ![]() | Turcja![]() ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1598–1599
| wyprawa Zygmunta III Wazy w obronie praw do korony szwedzkiej
| ![]() | ![]() | klęska Zygmunta |
1599–1600
| walki z Michałem Walecznym
| ![]() Jeremi Mohyła | Wołoszczyzna![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1600–1611
| II wojna polsko-szwedzka
| ![]() | ![]() | nierozstrzygnięta |
1604–1606
| I dymitriada
| szlachta | ![]() | zwycięstwo szlachty |
1606 | najazd tatarski na ziemie polskie | ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1606–1609
| rokosz Zebrzydowskiego | ![]() | szlachta | stłumienie rokoszu |
1607–1610
| II dymitriada
| szlachta | ![]() | klęska szlachty |
1607 | wyprawa Stefana Potockiego na Mołdawię
| Stefan Potocki | ![]() | zwycięstwo magnatów |
1609–1618
| II wojna polsko-rosyjska
| ![]() | ![]() ![]() | rozejm w Dywilinie |
1612 | wyprawa Stefana Potockiego na Mołdawię
| Stefan Potocki | Turcja![]() ![]() | klęska magnatów |
1612 | 4 odwetowe najazdy tatarskie na ziemie polskie
| ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1615–1616
| wyprawa Samuela Koreckiego na Mołdawię
| Samuel Korecki | Turcja![]() ![]() | klęska Polaków |
1617–1618 | III wojna polsko-szwedzka | ![]() | ![]() | nierozstrzygnięta |
1618 | najazd tatarski na ziemie polskie | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1619 | I odsiecz wiedeńska | ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1620–1621
| II wojna polsko-turecka
| ![]() ![]() | Turcja Tatarzy Wołoszczyzna | pokój w Chocimiu |
1621–1626
| IV wojna polsko-szwedzka
| ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1624 | najazd tatarski na ziemie polskie | Rzeczpospolita | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1625 | powstanie Żmajły
| ![]() | Kozacy | nierozstrzygnięte |
1626–1629
| V wojna polsko-szwedzka
| ![]() | ![]() | rozejm w Altmarku |
1626 | 3 najazdy tatarskie na ziemie polskie
| ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1628 | 5 najazdów tatarskich na ziemie polskie | ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1629 | 5 najazdów tatarskich na ziemie polskie | ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1630 | powstanie Fedorowicza
| ![]() | Kozacy | ugoda perejasławska |
1632–1634
| III wojna polsko-rosyjska
| ![]() | ![]() | pokój w Polanowie |
1633–1634
| wojna z Abazy paszą
| ![]() | Turcja![]() Wołoszczyzna Mołdawia | zwycięstwo Polski |
1635 | powstanie Sulimy | ![]() | Kozacy | stłumienie powstania |
1637 | powstanie Pawluka | ![]() | Kozacy | stłumienie powstania |
1638 | powstanie Ostranicy | ![]() | Kozacy | stłumienie powstania |
1640 | najazd tatarski na ziemie polskie | ![]() | ![]() | klęska Rzeczypospolitej |
1643 | najazd tatarski na ziemie polskie
| ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1644 | najazd tatarski na ziemie polskie
| ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1645–1646 | najazd polski na ziemie tatarskie | ![]() | ![]() | zwycięstwo Rzeczypospolitej |
1648–1655
| powstanie Chmielnickiego | ![]() Tatarzy (1654–1655) | ![]() ![]() | nierozstrzygnięta[2] |
1651 | powstanie chłopskie Kostki-Napierskiego | ![]() | Aleksander Kostka-Napierski | stłumienie powstania |
1654–1667
| IV wojna polsko-rosyjska
| ![]() Tatarzy | ![]() ![]() | rozejm andruszowski |
1655–1660
| II wojna północna
| ![]() ![]() Prusy (1655–1656, 1657–1660) Dania-Norwegia Holandia ![]() | ![]() Prusy (1656–1657) ![]() Siedmiogród ![]() | pokój w Oliwie |
1665–1666
| rokosz Lubomirskiego
| ![]() | szlachta | nierozstrzygnięta[3] |
1666–1671
| wojna polsko-kozacko-tatarska
| ![]() | ![]() ![]() | nierozstrzygnięta |
1672–1676
| III wojna polsko-turecka
| ![]() | Turcja![]() | rozejm w Żurawnie |
1683–1699
| IV wojna polsko-turecka (w ramach Świętej Ligi)
| ![]() ![]() | Turcja Chanat Krymski | pokój w Karłowicach |
1697 | wyprawa księcia Conti po koronę polską | August II Mocny | Franciszek Conti | zwycięstwo Augusta |
1700 | wojna domowa na Litwie | szlachta | Sapiehowie | klęska Sapiehów |
1700–1721
| III wojna północna
| ![]() ![]() Dania-Norwegia ![]() ![]() ![]() | ![]() ![]() Turcja | pokój w Nystad |
1702–1704 | powstanie Paleja | ![]() | ![]() | stłumienie powstania |
1715–1716
| konfederacja tarnogrodzka | szlachta | ![]() ![]() | Sejm niemy |
1733–1735
| wojna o sukcesję polską
| ![]() ![]() ![]() ![]() | ![]() ![]() ![]() ![]() | pokój wiedeński |
1764 | wojna domowa w Rzeczypospolitej | stronnictwo hetmańskie | Familia![]() | klęska stronnictwa hetmańskiego |
1768–1772
| konfederacja barska
| Stanisław August Poniatowski![]() | szlachta Hajdamacy | I rozbiór Polski |
1792 | VII wojna polsko-rosyjska
| ![]() | ![]() | II rozbiór Polski |
1794 | insurekcja kościuszkowska
| ![]() | ![]() ![]() ![]() | III rozbiór Polski |
Imperium Rosyjskie
Czas | Konflikt | I strona | II strona | Rezultat |
---|---|---|---|---|
1830–1831 | Powstanie listopadowe | Rząd Narodowy | ![]() | upadek powstania |
1863–1865 | Powstanie styczniowe | ![]() | ![]() | upadek powstania |
Niezależna Litwa
Czas | Konflikt | I strona | II strona | Rezultat |
---|---|---|---|---|
1918–1919 | Wojna litewsko-sowiecka | ![]() | ![]() | zwycięstwo Litwy |
1919–1920 | Konflikt polsko-litewski | ![]() | ![]() | przegrana Litwy |
Litwa okupowana przez Niemców i Litwa okupowana przez Sowietów
Czas | Konflikt | I strona | II strona | Rezultat |
---|---|---|---|---|
1940 | Okupacja krajów bałtyckich | ![]() | ![]() | wcielenie Litwy do ZSRR |
1941 | Powstanie na Litwie w 1941 roku | Litewski Front Aktywistów | ![]() | zwycięstwo Litwy |
1941 | Niemiecka okupacja Litwy podczas II wojny światowej | ![]() Rząd Tymczasowy Litwy | ![]() | wyparcie Niemców z terenów Litwy |
1944–1953 | Partyzantka litewska (1944–1953) | ![]() | ![]() | stłumienie partyzantki |
Uwagi
- ↑ Trudno wojnę z Gdańskiem uznać za sukces króla i Rzeczypospolitej. W układzie zawartym 12 XII 1577 Gdańsk za niewielką cenę 220 tys. zł i uznanie Batorego za króla Rzeczypospolitej otrzymał monarsze przebaczenie oraz zniesienie restrykcji nałożonych jeszcze przez Zygmunta Augusta.
- ↑ Powstanie wykazało, że żadna ze stron nie może zadać decydującego ciosu przeciwnikowi. Na skutek tego Bohdan Chmielnicki oddał się w styczniu 1654 roku pod opiekę cara Rosji. Wydarzenie to doprowadziło do wybuchu nowej wojny polsko-rosyjskiej.
- ↑ Po zakończeniu rokoszu Lubomirski przeprosił króla Jana Kazimierza, po czym udał się na emigrację. Ze swej strony monarcha musiał zrezygnować z elekcji vivente rege.