Kamienica przy ulicy Mariackiej 37 w Katowicach
![]() Kamienica od frontu (2023) | |||
Państwo |
| ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | Katowice | ||
Adres | ul. Mariacka 37, | ||
Typ budynku | kamienica mieszkalno-handlowa | ||
Styl architektoniczny | secesja | ||
Architekt | Paul Frantzioch | ||
Kondygnacje | 6+1 | ||
Ukończenie budowy | 1906 | ||
Położenie na mapie Katowic ![]() | |||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||
Położenie na mapie województwa śląskiego ![]() | |||
![]() | |||
|
Kamienica przy ulicy Mariackiej 37 w Katowicach – kamienica mieszkalno-handlowa w Katowicach, położona przy ulicy Mariackiej 37 w dzielnicy Śródmieście. Powstała ona w 1906 roku według projektu Paula Frantziocha w stylu secesji.
Historia
Kamienicę wzniesiono w 1906 roku[1], a powstała ona według projektu budowniczego Paula Frantziocha[2].
W 1935 roku właścicielami kamienicy byli spadkobiercy rodziny Till, a zamieszkiwali ją osoby różnej profesji. W kamienicy działały wówczas następujące przedsiębiorstwa: skład spożywczy M. Brolla, laboratorium chemiczne „Gloria” i pośrednictwo mieszkań „Szypkopol”[3].
W systemie REGON pod koniec lipca 2023 roku było zarejestrowanych 130 działalności gospodarczych z siedzibą przy ulicy Mariackiej 37, w tym m.in.: wspólnota mieszkaniowa, firmy ubezpieczeniowe i consultingowe, kancelarie komornicze i notarialne, lokale gastronomiczne, Instytut Roździeńskiego, Instytut Regionalny, Fundacja Ius et Civis i inne[4].
Charakterystyka
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Katowice_-_kosciol_Najsw._Panny_Marji_-_Katowice_-_l%60eglise_de_Notre_Dame_1930_%2869616705%29.jpg/220px-Katowice_-_kosciol_Najsw._Panny_Marji_-_Katowice_-_l%60eglise_de_Notre_Dame_1930_%2869616705%29.jpg)
Kamienica mieszkalno-handlowa położona jest przy ulicy Mariackiej 37 w Katowicach, w granicach dzielnicy Śródmieście, w południowej pierzei zwartej zabudowy ulicy[1]. Stanowi ona dominantę przestrzenną i jest wyższa o kondygnację od sąsiednich kamienic pod nr. 33 i 35[5].
Jest to budynek murowany z cegły, powstały na planie w kształcie czworoboku z podwórkiem pośrodku, z wieżyczką, szczytem oraz wydatnych ryzalitem, a także wykuszem powyżej parteru na wysokości piątej i szóstej osi. Kamienicę wieńczy dach dwuspadowy mansardowy krytym dachówką[2]. Powierzchnia zabudowy budynku wynosi 463 m². Liczy 6 kondygnacji nadziemnych i 1 podziemną[1].
Kamienica architektonicznie reprezentuje styl secesyjny[6][5][7] (bądź modernizm[2]), a ornamenty na kamienicy są reprezentantem secesji geometrycznej, charakterystyczne dla rozwijającej się w czasie powstania katowickiej kamienicy secesji wiedeńskiej. Formy geometryczne kamienicy mają kształt kół czy linii prostych[7]. Fasada kamienicy jest ośmioosiowa, kryta szlachetnym tynkiem. Balkony, znajdujące się w osiach drugiej i siódmej, mają murowane i tynkowane balustrady[2]. Te pierwsze są zaokrąglone, a drugiej mają kształt zaokrąglonego prostokąta[7].
Otwory okienne są prostokątne, a część z nich jest zamknięta łukiem odcinkowym. Na wykuszu są one częściowo dekorowane. Stolarka okienna jest cztero- i sześciokwaterowa ze ślemieniem. W nadślemiach zachowane są dodatkowe podziały pionowe[2].
Nad bramą wjazdową od strony ulicy Mariackiej zachował się detal architektoniczny w formie dwóch postaci podtrzymujących numer 37[6]. Sama zaś brama przejazdowa jest zintegrowana z klatką schodową, nakryta jest sklepieniem żaglastym i jest pozbawiona dekoracji. Schody na klatce schodowej są dwubiegowe, żeliwne, o drewnianych spocznikach. Drewniana balustrada jest tralkowa, a okna na klatce są oryginalne i częściowo mają kolorowe przeszklenia[2].
Oficyny kamienicy, tylna i boczne, wzniesione zostały wspólnie z budynkiem frontowym[2].
Kamienica wpisana jest do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice[1].
Przypisy
- ↑ a b c d Urząd Miasta Katowice: Miejski System Zarządzania-Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki. emapa.katowice.eu. [dostęp 2023-07-30]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g G.G. Dreścik G.G., Studium historyczno-urbanistyczne Katowic w granicach administracyjnych. Katowice, ul. Mariacka 37, Opublikowano w: Miejski System Zarządzania – Katowicka Infrastruktura Informacji Przestrzennej. Zabytki, Kraków: Pracownie Konserwacji Zabytków „ARKONA” Sp. z o.o. Pracownia Dokumentacji Naukowo-Historycznej, 1993, s. 1 (pol.).
- ↑ Księga adresowa miasta Wielkich Katowic 1935/36 r., Katowice: Dr. E. Kwaśnik, s. 85 (pol.).
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Baza internetowa REGON. wyszukiwarkaregon.stat.gov.pl. [dostęp 2023-07-30]. (pol.).
- ↑ a b Wojciech Fudala: Co łączy katowicką Mariacką z dawną Wenecją, Amsterdamem czy Wiedniem? Spokojnie, chodzi o architekturę. www.slazag.pl, 2022-03-26. [dostęp 2023-07-30]. (pol.).
- ↑ a b MichałM. Bulsa MichałM., Ulice i place Katowic, wyd. trzecie, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2018, s. 135, ISBN 978-83-63780-28-9 (pol.).
- ↑ a b c Radosław Gajda; Natalia Szcześniak: Ulice, kamienice, KATOWICE!. www.youtube.com, 2019-01-20. [dostęp 2023-07-30]. (pol.).
- p
- d
- e