Josyp Łozynski

Ten artykuł dotyczy ukraińskiego językoznawcy i etnografa. Zobacz też: Józef Łoziński – polski prozaik.
Josyp Łozynski
Йосип Іванович Лозинський
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 grudnia 1807
Hurko

Data i miejsce śmierci

11 lipca 1889
Jaworów

Miejsce pochówku

Jaworów

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

greckokatolickie

Prezbiterat

1831

Multimedia w Wikimedia Commons

Josyp Iwanowycz Łozynski, ukr. Йосип Іванович Лозинський, pol. Józef Łoziński (ur. 20 grudnia 1807 w Hurku, zm. 11 lipca 1889 w Jaworowie) – ksiądz greckokatolicki, ukraiński językoznawca, etnograf, publicysta, teolog, działacz społeczny, poseł do Sejmu Krajowego Galicji I kadencji (1861–1863).

Życiorys

W 1831 ukończył lwowskie Greckokatolickie Seminarium Generalne i został wyświęcony na kapłana. Pracował jako wikary w Lisku, potem w Radochońcach. W 1838 roku został proboszczem w Medyce, a od 1848 roku do śmierci w Jaworowie[1].

Był zwolennikiem rozwoju literatury ukraińskiej na bazie języka ludowego, z zapisem fonetycznym. W 1834 wystąpił z propozycją zastosowania w języku ukraińskim alfabetu łacińskiego w napisanym w języku polskim artykule Abecadło i uwagi nad rozprawą abecadła polskiego do piśmiennictwa ruskiego, zapoczątkowując spór o ukraiński alfabet (azbuczną wojnę). W 1835 wydał łacinką zbiór zachodnioukraińskich pieśni weselnych „Ruskoje wesile”[1].

W 1846 opublikował po polsku jedną z pierwszych gramatyk języka ukraińskiego – Gramatyka języka ruskiego (małoruskiego). Po 1848 stał się przeciwnikiem idei rozwoju języka ukraińskiego, przyłączając się do ruchu moskalofilskiego, i promując jazyczie.

Wybrany do Sejmu Krajowego Galicji w IV kurii obwodu Przemyśl, z okręgu wyborczego Jaworów-Krakowiec, na miejsce Hryhorija Hynyłewycza, który nie przyjął mandatu ze względu na zdobycie mandatu w innym okręgu wyborczym.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Zmarli, „Kurier Lwowski”, anno.onb.ac.at, 14 sierpnia 1889, s. 4 [dostęp 2021-01-30] .

Bibliografia

  • Худаш М. Л., Із маловідомої мовозн. спадщини Й. І. Лозинського w «Мовознавство», 1989, #4.
  • Худаш М. Л., Алфавітно-правописні принципи Й. І. Лозинського w: Лозинський Й. І. Укр. весілля, К. 1992.
  • Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 4, s. 1374.
  • „Wykaz Członków Sejmu krajowego królestwa Galicyi i Lodomeryi, tudzież wielkiego xięstwa Krakowskiego 1863”, Lwów 1863
  • StanisławS. Grodziski StanisławS., Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1993, ISBN 83-7059-052-7, OCLC 830051670 .

Linki zewnętrzne

  • Josyp Łozynśkyj w Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950. s. 337. [dostęp 2020-06-02]. (niem.).
  • ISNI: 000000005641027X, 0000000071474802
  • VIAF: 84265258, 44716721
  • LCCN: n93113290
  • GND: 1020012234
  • SUDOC: 168931672
  • NKC: js2007382519
  • PLWABN: 9810652494305606
  • NUKAT: n2003092582
  • WorldCat: viaf-84265258