Jan Stur

Jan Stur
Imię i nazwisko

Hersz Feingold

Data urodzenia

1895

Data i miejsce śmierci

15 czerwca 1923
Zakopane

Narodowość

Polak

Dziedzina sztuki

poezja

Epoka

ekspresjonizm

Ważne dzieła
  • Z ksiąg prawdy
  • Człek wędrowny
Teksty w Wikiźródłach

Jan Stur, właśc. Hersz Feingold (ur. 1895, zm. 15 czerwca 1923 w Zakopanem) – polski poeta, teoretyk i krytyk literacki.

Od 1919 związany był z grupą literacką skupioną wokół wydawanego w latach 1917–1922 poznańskiego pisma „Zdrój”. Rok później opublikował manifest literacki Czego chcemy, w którym wyłożył teoretyczne podstawy polskiego ekspresjonizmu. W 1921 ukończył prace nad zbiorem pism krytycznych Na przełomie. Współpracował z wydawaną we Lwowie „Gazetą Poranną i Wieczorną”.

Stur uważał ekspresjonizm za czynnik mający doprowadzić do odrodzenia duchowego po I wojnie światowej. W swojej twórczości opierał się na wzorach romantyzmu oraz spuściźnie Młodej Polski. Tematyką jego poezji są rozważania metafizyczno-religijne oraz moralne. W 1920 wydał dwa zbiory wierszy: Anima nostra[1] i Triumfy. Przełomu część IV[2]. W 1924 pośmiertnie wydane zostały jego Pisma[3] (w dwóch tomach), w których znalazł się m.in. poemat Człeka wędrownego tragedia radosna będący poprawioną wersją Człeka wędrownego[4] z 1921.

Był również edytorem polskiej poezji romantycznej, wydawał i opatrywał krytycznymi wstępami Zemstę Aleksandra Fredry (1919, 1922), Ballady i romanse (1920), Grażynę (1922), Grażynę i Odę do młodości (1925, 1927, 1929) Adama Mickiewicza i Anhellego Juliusza Słowackiego (1919). Opublikował również rozprawę krytyczną Tadeusza Micińskiego Kniaź Patiomkin, Nietota, Xiądz Faust (1920).

Przetłumaczył dramat Rabindranatha Tagorego Poczta[5] (1922).

Zbiór esejów Stura Na przełomie. O nowej i starej poezji (1921) Jerzy Kwiatkowski nazwał „jedną z najambitniejszych tuż powojennych pozycji krytycznoliterackich”[6].

Przypisy

  1. Anima Nostra : przełomu część 1 [online], polona.pl [dostęp 2020-06-22] .
  2. Triumfy : przełomu część 4 [online], polona.pl [dostęp 2020-06-22] .
  3. Pisma. T. 1 [online], polona.pl [dostęp 2020-06-22] .
  4. Człek wędrowny [online], polona.pl [dostęp 2020-06-22] .
  5. RabindranathR. Tagore RabindranathR., Poczta [online], polona.pl [dostęp 2020-06-22] .
  6. Jerzy Kwiatkowski, Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa 2012, s. 16.

Bibliografia

  • Jerzy Kwiatkowski, Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa 2012.
  • ISNI: 0000000071536305
  • VIAF: 102027554
  • GND: 1048732819
  • PLWABN: 9810590823405606
  • NUKAT: n99012624
  • WorldCat: viaf-102027554
  • PWN: 3980817