Cmentarz Montmartre

Cmentarz Montmartre
Ilustracja
Cmentarz Montmartre
Państwo

 Francja

Region

 Île-de-France

Miejscowość

Paryż

Mapa cmentarza
Mapa cmentarza
Położenie na mapie Paryża
Mapa konturowa Paryża, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Montmartre”
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Montmartre”
Położenie na mapie Île-de-France
Mapa konturowa Île-de-France, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Montmartre”
Ziemia48°53′16″N 2°19′49″E/48,887778 2,330278
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Typowe groby na cmentarzu Montmartre

Cmentarz Montmartre (fr. cimetière de Montmartre), właściwie cmentarz Północny (fr. cimetière du Nord) – jedna z najstarszych nekropolii Paryża. Położony u stóp wzgórza Montmartre w 18. dzielnicy. Zbudowano go w miejscu dawnych kamieniołomów gipsu. Pierwszy cmentarz został założony w 1789 i otwarty w 1798. We wspólnym grobie pochowano tam ciała żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej, wybitej podczas obrony pałacu Tuileries w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej w 1792.

Historia

W 1825 podjęto decyzję o założeniu trzech głównych paryskich cmentarzy poza murami miasta. Wtedy właśnie powstał dzisiejszy Cmentarz Montmartre na północy, Cmentarz Père-Lachaise na wschodzie i Cmentarz Montparnasse na południu. Cmentarz Montmartre o powierzchni 11 hektarów powiększył się o 9 dodatkowych hektarów w 1847. Został on oficjalnie włączony w obszar Paryża w 1860. Pomimo protestów ludności, w 1888 został przecięty mostem-wiaduktem, aby ułatwić dojazd do Wystawy Światowej. W związku z budową mostu przeniesiono około stu grobów, w tym grób Stendhala.

Cmentarz jest dzisiaj trzecim pod względem wielkości cmentarzem w Paryżu, po Cmentarzu Père-Lachaise i Cmentarzu Montparnasse. Cmentarz Montmartre liczy około 20 000 grobów. Każdego roku jest tu chowanych 500 osób.

Najczęściej odwiedzanym grobem jest grób piosenkarki Dalidy, której posąg naturalnej wielkości, otoczony złotymi promieniami, jest widoczny z daleka.

Cmentarz Montmartre stanowi także jedną z polskich nekropolii poza granicami kraju. Pochowanych jest tu wielu znanych i wybitnych przedstawicieli narodu polskiego.

Cmentarz Montmartre w Paryżu, Julian Fałat, 1893

Pochowani na Cmentarzu Montmartre

 Z tym tematem związana jest kategoria: Pochowani na Cmentarzu Montmartre w Paryżu.
  • Grób Guillaumeta; brązowa rzeźba Prządka z Bu Sa’ady dłuta Barriasa
    Grób Guillaumeta; brązowa rzeźba Prządka z Bu Sa’ady dłuta Barriasa
  • Grób pierwowzoru bohaterki Damy kameliowej, Marie Duplessis
    Grób pierwowzoru bohaterki Damy kameliowej, Marie Duplessis
  • Medalion na grobie pisarza francuskiego Stendhala
    Medalion na grobie pisarza francuskiego Stendhala
  • Grób pisarza francuskiego Émila Zoli
    Grób pisarza francuskiego Émila Zoli

Polacy pochowani na Cmentarzu Montmartre

Na cmentarzu tym znajduje się ponad 57 polskich grobów, w tym 9 zbiorowych, w których spoczywa 236 osób, przeważnie oficerów polskich formacji wojskowych Napoleona, ponadto uczestnicy powstania listopadowego oraz członkowie Rządu Narodowego z okresu powstania. Najważniejszym z tych grobów był grób Juliusza Słowackiego, którego prochy zostały przewiezione do Polski w 1927 roku i złożone w Krypcie Wieszczów Narodowych w katedrze na Wawelu. Na byłym grobie Słowackiego jest jego wizerunek w brązie i napisem po francusku „Wielki poeta polski”[1]. Na cmentarzu tym zostali pochowani m.in.:

Jest tu kaplica grobowa rodu Sapiehów oraz grobowiec Sobańskich. Na jednym z polskich grobów zbiorowych znajduje się napis: „Na pamiątkę jutrzni wolności, przez żałobę narodu świtającej, polska emigracja postawiła ten krzyż dnia 29 listopada 1861 roku”.

  • Grób rodziny Kamieńskich znany głównie z pomnika dzieła Jules'a Franceschi
    Grób rodziny Kamieńskich znany głównie z pomnika dzieła Jules'a Franceschi
  • Grób baletmistrza Wacława Niżyńskiego
    Grób baletmistrza Wacława Niżyńskiego
  • Grobowiec Marii Potockiej
    Grobowiec Marii Potockiej
  • Grobowiec hrabiny Marii Potockiej - detal nad wejściem
    Grobowiec hrabiny Marii Potockiej - detal nad wejściem
  • Grób rodziny Sapieha
    Grób rodziny Sapieha
  • Grób Juliusza Słowackiego
    Grób Juliusza Słowackiego
  • Groby polskich żołnierzy
    Groby polskich żołnierzy

Wielkie zasługi dla rodzin i rodaków Polaków pochowanych na paryskim cmentarzu Montmartre oddał Józef Alojzy Reitzenheim – pamiętnikarz i publicysta, powstaniec listopadowy i styczniowy, Polak z wyboru. Po ponownym przyjeździe z Polski do Paryża po stłumieniu Wiosny Ludów, inicjując niewcielone założenia zmarłego w 1855 Leona Stempowskiego, rozpoczął wieloletnie stawianie kwatery dla wybitnych polskich emigrantów na cmentarzu Montmartre. Dzięki wysiłkom Reitzenheima wiele prochów znanych polskich postaci życia emigracyjnego nie uległo z czasem rozproszeniu i zapomnieniu, powstało z jego inicjatywy wiele pomników przyozdobionych różnego rodzaju polskimi patriotycznymi symbolami i polskimi nazwiskami[2].

Wyczerpujące omówienie cmentarza jako polskiej nekropolii wraz z obszernymi biogramami i pełną dokumentacją fotograficzną ukazało się pod redakcją Andrzeja Biernata i Sławomira Górzyńskiego Polacy pochowani na cmentarzu Montmartre oraz Saint-Vincent i Batignolles w Paryżu[3].

Przypisy

  1. ↑ Marian Kałuski. Francja: Polacy w Paryżu. „pro POLONICUM – Polnijne pismo patriotyczne o polskich znakach pamięci na Obczyźnie”. 5, s. 44, luty 2007. ISSN 1661-7061. 
  2. ↑ Stanisław Nicieja „Cmentarz Łyczakowski we Lwowie”, wydanie drugie 1989
  3. ↑ Andrzej Biernat, Sławomir Górzyński (red.), Robert Bielecki, Andrzej Biernat, Sławomir Górzyński, Piotr Ugniewski, Małgorzata Wrońska, Andrzej Wroński, Polacy pochowani na cmentarzu Montmartre oraz Saint-Vincent i Batignolles w Paryżu, Warszawa 1999

Linki zewnętrzne

  • Cmentarz Montmartre (fr.)
  • Informacje o cmentarzu Montmartre (ang.)
  • Google Mapy
  • VIAF: 146617129, 234816067
  • LCCN: no2013112715
  • J9U: 987007408053405171
  • WorldCat: lccn-n83068113, lccn-n2001045845